1. 1 - 12 |
2. 13 - 24 |
3. 25 - 36 |
4. 37 - 48 |
5. 49 - 60 |
6. 61 - 72 |
7. 73 - 84 |
8. 85 - 96 |
9. 97 - 101 |

Czy kupimy, czyli miejsce energetyki zawodowej w kolejce do hurtowni z wierzbą energetyczną

Materiały z konferencji: „Wdrażanie przepisów UE regulujących wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w wybranych krajach członkowskich, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia wykorzystania biomasy”

organizowane we współpracy z

Urzędem Marszałkowskim Województwa Dolnoślaskiego

Dolnośląską Agencją Energii i Środowiska

Stowarzyszeniem na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 

Elektrociepłownia Kalisz-Piwonice S.A.

ul. Torowa 115

62-800 Kalisz

Temat: Czy kupimy, czyli miejsce energetyki zawodowej w kolejce do hurtowni z wierzbą energetyczną

Wstęp

Jesteśmy świadkami powstawania nowego rynku producentów roślin energetycznych na dużą skalę. Taka operacja zawsze obarczona jest dużym ryzykiem, podobnie przecież jak każde biznesowe przedsięwzięcie. Warto więc chyba na samym początku tej trudnej drogi porozmawiać o sprawach, które w sposób istotny mogą zaważyć na powodzeniu całego zamierzenia. Przyszli producenci muszą mieć pewność, lub choćby duże zaufanie, że ich praca nie będzie polegała jedynie na mozolnym wyrzucaniu pieniędzy w błoto. Musi być ktoś, kto kupi efekty ich pracy, musi być po prostu hurtownia z wierzbą energetyczną do której będą mogli dostarczać towar. Stąd tytuł tego referatu. Przy powstawaniu każdego sklepu najważniejsze dla powodzenia przedsięwzięcia jest zidentyfikowanie klienta i określenie zapotrzebowania rynku, to może wręcz stanowić o przyszłym sukcesie. Energetyka zawodowa w projekcie o którym dzisiaj mówimy zajmuje szczególne miejsce - może zagwarantować stały odbiór dużych ilości wierzby energetycznej. Ma jednak swoje specyficzne wymagania inne niż pozostali klienci. Właściwe zrozumienie jej potrzeb może więc mieć kluczowe znaczenie w zapewnieniu akcji powodzenia. Energetyka jest łakomym kąskiem dla wszystkich dostawców, skorzystajcie więc z niej i z pewności jutra jaką wam daje. W tym celu przyjąć należy taki sposób rozwoju rynku zielonych paliw, aby energetykę pozyskać jako wiernego partnera, będąc w pełni świadomym jego specyfiki. Jest taka szansa i trzeba ją wykorzystać. Tak, energetyka zawodowa to albo przyszły główny odbiorca wierzby energetycznej albo wierzba energetyczna stanie się marginalną produkcją rolną nie mającą istotnego znaczenia przemysłowego. Jeżeli właściwie określimy dzisiaj rolę każdego uczestnika tego rodzącego się rynku, jeżeli zrozumiemy jego ograniczenia i trudności, tym większa będzie pewność sukcesu.

Chciałbym zaprezentować swoje stanowisko w omawianej dzisiaj kwestii z punktu widzenia firmy, w której pracuję – Elektrociepłowni Kalisz-Piwonice SA. Ma to istotne znaczenie dla zaprezentowanych tutaj rozważań. Dotyczą one tych mianowicie odbiorców, którzy zechcą używać do zawodowego wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej zrębków drewnianych jako jedynego składnika uzupełniającego mieszanki paliwowej. Mówimy tu więc dzisiaj o współspalaniu biomasy z miałem węglowym w warunkach, w których wierzbę energetyczna pochodzącą od rolników traktuje się jako jedyny „zielony” komponent paliwowy. Takie ograniczenie jest niezbędne, bowiem warunki działania zawodowych firm energetycznych wykorzystujących biomasę z innych również źródeł (np. odpady przemysłowe) są całkowicie odmienne.

Niestety, za ile?

Aby poprawnie ocenić rolę ceny wierzby w poszukiwaniu możliwości jej zbycia, niezbędne jest zrozumienie warunków ekonomicznych w jakich działa przyszły główny klient przedmiotowej hurtowni. Główna trudność polega na tym, że rozmawiać musimy nie o cenach dzisiejszych, ale o tych, które zastaną klienta w momencie zakupu. W dużej mierze jest to więc wróżenie z fusów, co rzadko kiedy jest procederem opłacalnym. Niezbędne jest więc nie tylko zidentyfikowanie problemu cen, ale i zrozumienie mechanizmu ich wpływu na możliwości nabywcze klientów.

Rynek energii nie jest w Polsce rynkiem całkowicie wolnym. Tak jest prawie na całym świecie, nie należy zatem oczekiwać zmiany tej sytuacji. Oznacza to, że producent energii nie może w dowolnej chwili zmieniać ceny swojego produktu (w naszym przypadku energii) z powodu zmieniających się warunków produkcji, choćby cen paliwa. Cena oparta jest bowiem na zatwierdzonej przez Urząd Regulacji Energetyki taryfie, dla obliczenia której jedną z podstaw stanowią koszty produkcji energii. Nie trzeba dodawać, że ceny paliwa są głównym elementem wpływającym na wysokość taryfy. Oznacza to, że z przynajmniej rocznym wyprzedzeniem producent energii musi założyć z czego, w jakim zakresie i za ile będzie tą energię produkował.

Dlaczego to jest tak ważne w przypadku zastosowania wierzby energetycznej jako paliwa? Otóż, niestety, dotychczasowe doświadczenia wskazują, że jednostka energii zawarta w tym biopaliwie jest dla producenta energii droższa, niż uzyskana z paliwa konwencjonalnego jakim jest węgiel kamienny. Biorąc pod uwagę dostępną wiedzę na temat cen funkcjonujących na dzisiejszym rynku biopaliw, porównanie to przedstawia poniższa tabela:

Tabela 1: Zestawienie porównawcze cen miału węglowego i zrębków wierzby energetycznej

Paliwo Wartość opałowa Cena rzeczywista loco elektrociepł. Cena jednostkowa energii

*) cena miału węglowego (cennik KHW) loco elektrociepłownia, razem z transportem do EC Kalisz-Piwonice,

**) oczekiwana przez EC cena zrębków wierzby energetycznej loco elektrociepłownia nie powodująca konieczności zmiany taryf energii elektrycznej i cieplnej (współspalanie z miałem węgla kamiennego bez wzrostu ceny mieszanki w stosunku do samego miału),

***) oczekiwana przez EC cena zrębków wierzby energetycznej u pośrednika (przyjęto koszty transportu 1 tony zrębków na poziomie 15 zł/tonę).

Powyższe ceny nie uwzględniają konieczności poniesienia kosztów na inwestycje umożliwiające współspalanie zrębków wierzby z węglem kamiennym. Zgodnie z doświadczeniami Elektrociepłowni Kalisz-Piwonice w przypadku kotłów rusztowych inwestycje takie są niezbędne.

Koszty transportu przyjęto zakładając, że odległość od dystrybutora biomasy do elektrociepłowni nie będzie duża. Przyjęło się uważać, że nie powinna ona być większa niż 30-35 km. Z porównania cen paliw w powyższej tabeli można pokusić się wręcz o wniosek, że konieczność dowiezienia do producenta energii zielonego paliwa z dalszej odległości może zaważyć nawet na możliwości jego użycia w ogóle (ze względów ekonomicznych rzecz jasna).

Taka relacja cen wierzby energetycznej w stosunku do miału węglowego oznacza ni mniej ni więcej, że - jeżeli cena biomasy dostępnej u hurtownika będzie wyższa niż w ostatniej kolumnie powyższej tabeli - cena energii jaką elektrociepłownia zaproponuje swoim klientom będzie musiała być wyższa od tej, jaka obowiązuje obecnie. Niezbędne jest więc albo dostosowanie cen surowca do potrzeb odbiorcy (zarówno surowca jak i energii) albo znalezienie możliwości podniesienia ceny produktu końcowego jakim jest energia. Oba warianty podlegają jednak zasadniczym ograniczeniom. Sygnały pochodzące z rodzącego się rynku producentów wierzby energetycznej wskazują niestety, że przedstawione tutaj ceny zrębek możliwe do przyjęcia dla energetyki zawodowej, będą trudne do zaakceptowania przez rolników. Muszą oni przecież odnieść się w swoich kalkulacjach do możliwości założenia innych opłacalnych upraw. Producenci energii natomiast muszą się liczyć z kolei z pogorszeniem swojej pozycji rynkowej. Jedno i drugie ograniczenie może spowodować, że producenci z odbiorcami po prostu się na rynku nie spotkają.

Drogo, ale może jednak…

Konkluzje dotyczące ceny - zdawać by się mogło - kończą udział zawodowych energetyków w tej dyskusji. Trudno jest przecież oczekiwać, że rolnicy zaczną dopłacać do swojej produkcji tylko dlatego, aby elektrociepłownia mogła sprzedawać energię nie drożej niż robi to dotychczas. Nie można nawet oczekiwać, że większy zysk z innych upraw zastąpią mniejszym z tych samych powodów. Próba nakłonienia energetyków do zwiększenia ich kosztów produkcji jest zajęciem równie bezsensownym.

Niekoniecznie jednak brak możliwości znacznego obniżenia ceny wierzby energetycznej oznacza koniec możliwości zainteresowania nią energetyki zawodowej. W tym miejscu - podobnie jak dzieje się w innych krajach – w sukurs przychodzi ustawodawca swoimi narzędziami umożliwiając rozwój tzw odnawialnych źródeł energii. Mowa tutaj o obowiązku zakupu energii elektrycznej i ciepła z takich źródeł regulowanym przez rozporządzenie MGPiPS z dnia 30.05.2003. Nakłada ono obowiązek na dystrybutorów energii (a więc klientów energetyki zawodowej) zakupu pewnej ilości energii pochodzącej z odnawialnych źródeł. Taryfa – pod warunkiem zatwierdzenia jej przez Urząd Regulacji Energetyki – nie może stanowić powodu odmowy zakupu. Jest to więc sposób – jedyny jak się wydaje – na zniwelowanie dysonansu pomiędzy oczekiwaną przez producenta ceną zrębek wierzbowych a możliwą do zaakceptowania przez odbiorcę biopaliwa. Ni mniej ni więcej oznacza to, że klient dystrybutora energii elektrycznej i cieplnej będzie musiał w konsekwencji (w rachunkach za energię) zapłacić za wprowadzenie na rynek nowego paliwa. Jest to przecież proces inwestowania w nowe środki produkcji, nowe miejsca pracy w rolnictwie, w ochronę środowiska, a te – jak wiadomo w każdej szerokości geograficznej – nie mogą być sfinansowane za darmo. Nie traktujmy tego jednak jako bariery, nie zapominajmy tylko że to, co stanowi realną szansę dla rozwoju nowej gałęzi rolnictwa, ma także swoje miejsce w bilansie kosztów społecznych.

Aby jednak spotkanie cenowe było możliwe na poziomie zadowalającym dla obu stron, również i rolnicy powinni ze swej strony zrobić wszystko dla zmniejszenia ceny oferowanego produktu. Należy wykorzystać każdą możliwość lobbowania nowej działalności w celu uzyskania jak najdalej idącej pomocy zewnętrznej w postaci dotacji i ulg. Tak rozumiany wspólny wysiłek ma szanse zapewnić ekonomiczną sprawność rynku biopaliw.

Owszem, ale dużo

To nie jest przejaw zachłanności energetyków. Konieczność zachowania stałości dostaw w określonej - i to dużej - wielkości to wymóg kategoryczny, wynikający z charakteru energetyki zawodowej. Wspomniane poprzednio różnice w kosztach energii pochodzącej z różnych źródeł, w świetle konieczności stosowania cen taryfowych nakłada obowiązek takiego myślenia na producenta energii. Okazjonalność dostaw oraz brak możliwości ich zaplanowania po prostu nie wchodzi w rachubę. Na placu składowym elektrociepłowni zawsze bowiem musi leżeć zapas wszystkich składników mieszanki węglowo-zrębkowej zapewniający ciągłość produkcji. Wrażliwość kotłów rusztowych na parametry paliwa nie wybacza bowiem dowolności w stylu „co mamy to spalimy”. Miałoby to bowiem ogromny wpływ zarówno na sprawność wytwarzania energii jak również na techniczną sprawność tych urządzeń.

Aby uzmysłowić sobie skąd bierze się taka przewidywana „pazerność” energetyków na zrębki wierzbowe, przedstawiłem poniższą tabelę.

Tabela 2: Wymagany areał upraw wierzby energetycznej dla zapewnienia dostaw dla Elekrociepłowni Kalisz-Piwonice

Udział masowy zrębków wierzbowych w mieszance paliwowej

Roczne zużycie zrębków wierzbowych

Powyższa tabela obrazuje jaką niezbędną powierzchnię upraw wymaga sama tylko Elektrociepłownia Kalisz-Piwonice, aby zapewnić sobie ciągłość i pewność dostaw paliwa. Przedstawione wartości dotyczą zastosowania biomasy jako składnika mieszanki w proporcji przedstawionej w tabeli. Z wielu rozmów z początkującymi producentami wierzby energetycznej wynika, że przyjęcie wydajności z 1 ha na poziomie 20 ton suchej masy jest założeniem realnym pomimo wielu publikacji szafujących znacznie większymi liczbami.

Nie da się więc nie zauważyć, że taki odbiorca jak rozpatrywana w tym opracowaniu elektrociepłownia (jedna z mniejszych przecież w kraju) może „zagospodarować” całkiem niemały obszar rolniczej działalności. Pod dwoma wszak warunkami: że nie mniejszy i że na stałe.

Poczekamy na dostawę

Zobowiązania wobec odbiorców energii (zarówno cieplnej jak i elektrycznej) nie dopuszczają przypadkowości i nieprzewidywalności w produkcji. Wdrożenie nowego paliwa to skomplikowany technologicznie proces wymagający ustalenia nowych reżimów produkcyjnych. Zasada "ilekolwiek i kiedykolwiek nam przywieziecie, to my spalimy" nie ma zastosowania w energetyce zawodowej. Dlatego logistyczne przygotowanie dostaw wierzby energetycznej wraz z zaplanowaniem ilości i harmonogramem dostaw niezbędne jest przed a nie w trakcie zmiany paliwa. Stąd też należy koniecznie zdać sobie sprawę, że choć elektrociepłownie i ciepłownie zawodowe istotnie są najpewniejszym i najbardziej interesującym odbiorcą biomasy, to tylko wtedy, gdy zaopatrzenie w nowe paliwo jest procesem już opanowanym i działającym. Jeśli mówimy "poczekamy aż rynek zapewni nam od razu wszystko" oznacza po prostu: "musimy poczekać, bo jeśli wystartujemy za wcześnie to siebie zniszczymy a was wprowadzimy w błąd". Taka sytuacja dotyczy oczywiście tylko tych producentów energii, dla których przedmiotowa wierzba stanowić będzie nowy i jedyny komponent paliwa. Zgoła odmiennie przedstawia się sprawa tam, gdzie głównym źródłem energii jest dostępne już biopaliwo (np. odpady przemysłowe pochodzenia drewnianego). W takim przypadku możliwe jest traktowanie wierzby jako uzupełnienia o niestabilnym harmonogramie dostaw.

Dlatego - w dbałości o powodzenie wdrożenia wierzby energetycznej jako kwalifikowanego źródła energii - konieczne jest rozpoczęcie zaopatrywania energetyki zawodowej dopiero w momencie ustabilizowania podaży wierzby na odpowiednio wysokim poziomie. Kontynuując przyjętą na początku analogię powiemy, że energetykę zawodową ta hurtownia interesuje bardzo, ale tylko wtedy, gdy jest już pełna.

Kto tu sprzedaje?

Z reguły nie lubimy pośredników słusznie się obawiając, że im ich więcej tym cena końcowa, którą płaci odbiorca, jest wyższa. Rynek - i chwała mu za to - swoimi mechanizmami stara się skrócić drogę od producenta do konsumenta. Specyfika energetyki zawodowej - jeśli tą gałąź przemysłu chcemy poważnie brać pod uwagę jako odbiorcę tego, co rolnik wyprodukował - nie pozostawia jednak wątpliwości: bez pośrednika-sprzedawcy się nie obejdziemy. Mało tego, postawić mu musimy bardzo jednoznaczne warunki, abyśmy chcieli przekroczyć progi jego hurtowni.

Sprzedawca ów, jeśli otworzyć zechce drzwi swojej hurtowni przed energetyką zawodową, musi zapewnić jej dwa podstawowe warunki: pełne półki w sklepie i pełny magazyn na zapleczu. Wspomniana już logistyka dostaw zrębek wierzbowych dla energetyki musi być oparta na sytuacji takiego właśnie pośrednika. To on zapewni umową długoterminową stałe dostawy biopaliwa w oparciu o precyzyjny i stabilny harmonogram. To on właśnie stanowić będzie gwarancję stabilności ceny towaru korzystając z efektu skali swojej działalności. Spełni tym samym podstawowe wymagania zawodowego producenta energii, aby mógł on w ogóle podjąć decyzję o zastosowaniu nowego paliwa.

Nie można sobie wyobrazić sytuacji, w której elektrociepłownia lub ciepłownia oprze swoje zaopatrzenie w paliwo na dostawie od poszczególnych producentów wierzby energetycznej. Ze względów organizacyjnych oraz z uwagi na ilość potrzebną do zapewnienia ciągłości produkcji taka sytuacja jest po prostu niemożliwa. Istnienie pośrednika – w postaci na przykład spółki dystrybucyjnej handlującej dużymi ilościami biomasy – stanowić będzie filar logistyki zaopatrzenia energetyki zawodowej. Będzie on miejscem skupu wierzby do którego rolnik dostarczał będzie swoje plony. Próba ominięcia takiego pośrednictwa oznaczać musi jednoznacznie rezygnację z dużej energetyki zawodowej jako klienta na nowym rynku wierzby energetycznej.

Bierzemy wszystko

To śmiała teza. Jednak dotychczasowe rozważania prowadzą do wniosku, że jeżeli obiektywne ograniczenia zostaną pokonane, to energetyka zawodowa może w całkiem niedługim czasie stać się bardzo poważnym odbiorcą biomasy dla celów produkcji energii. Jak już zostało to powiedziane, jeżeli zajdą okoliczności umożliwiające wprowadzenie zrębek jako kwalifikowanego komponentu paliwa, potrzeba go będzie od razu dużo. Bez zbytniego wysiłku można sobie więc wyobrazić sytuację, w której kłopotem nie będzie nadmiar wierzby energetycznej, ale jej brak.

Jeżeli poważnie potraktuje się specyficzne wymagania energetyki zawodowej już dziś, rynek wierzby energetycznej może stać się rynkiem producenta. Zawsze jednak istnieć będą ograniczenia dla jego niekontrolowanego rozwoju. Skutecznym regulatorem pozostanie na długi czas – jak się zdaje – węgiel kamienny i cena energii uzyskiwana przy jego spalaniu. Dlatego problemu ceny biomasy, w mojej ocenie, przecenić się nie da.

Po kolei, wtedy się uda

Kolejność działań w interesującej nas dzisiaj kwestii to – z punktu widzenia działu gospodarki który reprezentuję – nie tylko hasło. W powyższych rozważaniach starałem się wykazać dlaczego moment rozpoczęcia przez zawodowych producentów energii wykorzystania omawianego surowca jako kwalifikowanego komponentu wsadu paliwowego jest tak ważny. Można zaryzykować chyba nawet stwierdzenie, że niewłaściwy wybór tego momentu może zaważyć na losach udziału elektrociepłowni i ciepłowni w rynku roślin energetycznych. Nietrudno sobie przecież wyobrazić sytuację, w której producent energii nie zechce przyjąć na swój plac zrębków wierzbowych. Choćby dlatego, że nie mógł zaplanować z wyprzedzeniem dostawy (a więc założyć tego faktu we wniosku taryfowym), a cena proponowanego surowca zmuszałaby go do poniesienia strat. Dobre chęci i nieskazitelne intencje z pewnością nie wystarczą.

Niezbędne jest więc – jeśli oczywiście chcemy widzieć zawodową energetykę jako znaczącego odbiorcę zrębków wierzby energetycznej – przyjęcie właściwego harmonogramu działania.

Pomiędzy etapem zakładania plantacji, organizacją zbiorów, a sprzedażą wyprodukowanej wierzby odbiorcom, musi się znaleźć faza tworzenia profesjonalnego systemu dystrybucji biopaliwa. Należy przez to rozumieć powstanie firm skupujących wierzbę energetyczną oraz przygotowujących materiał mogący stanowić komponent paliwowy dla energetyki. Mam tu na myśli przygotowanie jednorodnego materiału pod względem wilgotnościowym oraz w stanie wymaganego stopnia rozdrobnienia. Tylko taki materiał może stanowić dla energetyki zawodowej kwalifikowany komponent paliwowy. Za zakończenie tej fazy należy uznać moment, w którym wspomniane firmy dystrybucyjne będą w stanie zapewnić kontraktowe dostawy zrębków w wymaganej zarówno jakości jak i ilości.

Zbyt wczesna próba znaczącego wykorzystania wierzby energetycznej jako paliwa do produkcji energii – bez zrealizowania fazy tworzenia systemu jej dystrybucji – może skończyć się przedwczesnym wnioskiem o nieopłacalności takiego przedsięwzięcia.

Rola energetyki zawodowej wcale nie musi jednak zaczynać się dopiero w momencie, w którym wszystko już będzie gotowe. Wręcz przeciwnie, widzę rolę takich firm jak Elektrociepłownia Kalisz-Piwonice jako aktywnego uczestnika rodzącego się rynku wierzby energetycznej. Nie da się bez nas zbudować rynku, na którym mamy być - choćby i na końcu - jednym z głównych graczy. Tyle tylko, że jako ostateczni i najwięksi potencjalnie odbiorcy produktu zaistniejemy nieco później. Chcielibyśmy więc brać aktywny udział w tworzeniu nowego obszaru rolniczej działalności, choćby najpierw z głosem doradczym i jako miejsce przeprowadzania prób.

Pozwolę sobie w tym miejscu przypomnieć, że sytuacja będzie miała zupełnie inny wymiar w tych firmach energetycznych, w których już spalane jest biopaliwo pochodzące z innych źródeł. Mogą one sobie pozwolić wówczas na okazjonalne spalanie zrębków wierzbowych bez ścisłego harmonogramu dostaw. W swoich rozważaniach zajmuję się jednak sytuacją firm takich jak ta, którą reprezentuję – dla której zielone paliwo w postaci zrębek wierzbowych stanowić ma jedyny dodatek do stosowanego obecnie miału węglowego.

Dobrze byłoby, aby w początkowej fazie tworzenia rynku wierzby jej zbyt oprzeć na mniejszych odbiorcach oraz takich, o których wspomniałem w poprzednim akapicie. Stanowili by oni swoiste koło zamachowe dla rozwoju całego rynku doprowadzając do sytuacji, w której ustabilizowana wielkość podaży surowca umożliwiłaby energetyce zawodowej przejęcie roli docelowego głównego odbiorcy.

Uważam dlatego, że kolejność przyjętych działań może mieć - z punktu widzenia energetyki zawodowej - kluczowe znaczenie dla powodzenia rozwoju tej nowej gałęzi produkcji rolnej.

My już zaczęliśmy

Do tej pory zajmowałem się w swoich rozważaniach głównie zagrożeniami dla rozwoju rynku wierzby energetycznej z punktu widzenia energetyki zawodowej. Nie należy jednak wyciągać wniosku o krytycznym stosunku autora do powstania i rozwoju rynku producentów wierzby energetycznej. Nic bardziej błędnego. Jak zasugerowałem we wstępie, poprawne zidentyfikowanie przeszkód na początku drogi może jedynie pomóc w osiągnięciu celu. Sztuczne lukrowanie rzeczywistości zawsze źle wpływa na skuteczność działania. Mówienie o ograniczeniach nie ma więc na celu zniechęcania, ale – odwrotnie – zapewnieniu ostatecznego sukcesu.

Aby nie być gołosłownym warto wspomnieć w tym miejscu, że Elektrownia Kalisz-Piwonice przeprowadziła już próby współspalania miału węglowego ze zrębkami drewnianymi. W poniższych tabelach przedstawiam niektóre dane i wyniki tego spalania. Ich analiza pomoże zrozumieć jakie są rzeczywiste efekty użycia zrębków wierzbowych w produkcji energii, oraz jakie problemy należy jeszcze rozwiązać, aby przygotować się do roli odbiorcy tego surowca.

.

Z powyższych danych wynika, że w celu zastosowania biomasy jako kwalifikowanego komponentu paliwowego, niezbędne jest podjęcie dodatkowego wysiłku inwestycyjnego. Współspalanie bowiem zrębek wierzbowych z miałem węgla kamiennego w dotychczas eksploatowanych kotłach rusztowych, jest niewłaściwe tak z punktu widzenia technicznego jak i ekonomicznego.

Niezbędne jest więc wybudowanie nowego kotła (lub zmodernizowanie istniejących) umożliwiającego takie współspalanie. Założeniem musi być zarówno poprawność technologiczna przyjętego rozwiązania jak i konieczność zapewnienia sprawności procesu spalania na poziomie akceptowalnym ekonomicznie.

Elektrociepłownia, kierując się przeprowadzonymi próbami oraz długofalowymi planami dotyczącymi własnego rozwoju, już rozpoczęła proces przygotowania decyzji o rozpoczęciu inwestycji polegającej na budowie kotła o mocy 15MW przeznaczonego do współspalania biomasy z miałem węglowym.

Jak z tego wynika Elektrociepłownia Kalisz-Piwonice nie tylko zrobiła pierwszy krok na drodze do stania się aktywnym partnerem dla nowej gałęzi produkcji rolnej, ale nie zamierza z tej drogi schodzić. Może to być ważnym sygnałem dla tych rolników, którzy dzisiaj jeszcze zastanawiają się nad swoim udziałem w produkcji wierzby energetycznej.

Warto?

Pytanie powyżej postawione dotyczy udziału firm takich jak Elektrociepłownia Kalisz-Piwonice w rozwoju rynku wierzby energetycznej. Kierowane jest zarówno do samych firm energetycznych jak i do przyszłych producentów zielonego paliwa. Do tych pierwszych – czy warto zajmować się nowym paliwem gdy nie ma przecież problemu z dotychczasowym, oraz do tych drugich – czy warto już teraz starać się stworzyć warunki dla przyszłego dopiero odbiorcy ich produkcji. Myślę, że jeżeli na samym początku drogi nie popełni się grzechu zapomnienia o szczególnych warunkach w jakich działa główny przyszły odbiorca surowca to zdecydowanie warto. Powyższe rozważania można więc chyba zamknąć w formie najważniejszych wniosków:

1.Istotnym warunkiem mogącym w zasadniczy sposób wpłynąć na możliwość zbytu wierzby jest moment wejścia energetyki zawodowej na rynek tego biopaliwa. Rynek ten musi już być na tyle wówczas ukształtowany i ustabilizowany, aby możliwe było logistyczne zabezpieczenie dostaw na niezbędnym poziomie ilościowym.

2.Niezbędny jest system uregulowań prawnych i finansowych powodujących ekonomiczną opłacalność wykorzystania omawianego tutaj biopaliwa do produkcji energii. Brak takich instrumentów może spowodować, że energetyka zawodowa nigdy nie stanie się liczącym się odbiorcą wierzby enrergetycznej.

3.Warunkiem niezbędnym z punktu widzenia energetyki zawodowej jest powstanie silnego systemu skupu i dystrybucji wierzby energetycznej, który to – a nie poszczególni producenci biopaliwa – stanie się dostawcą zielonego paliwa dla elektrociepłowni i ciepłowni zawodowych.

4.Biorąc pod uwagę ilości surowca, jakie jest w stanie zagospodarować energetyka zawodowa, błędem byłoby rozwijanie rynku wierzby bez uwzględnienia specyficznych wymagań tej grupy odbiorców.

Można więc chyba dziś zaproponować, aby podjąć próbę nie lekceważenia na samym początku specyficznych wymagań zawodowych energetyków nawet, jeśli dzisiaj warunki te wydają się trudne do zrealizowania i nieatrakcyjne w swej treści. Elektrociepłownie i ciepłownie mogą stać się przecież docelowo głównym odbiorcą roślin energetycznych gwarantując powodzenie całemu przedsięwzięciu które dzisiaj ogólnie nazywamy produkcją wierzby energetycznej.

Marek Bartczak

Główny Specjalista ds. Rozwoju

Elektrociepłownia Kalisz-Piwonice SA

ul. Torowa 115

62-800 Kalisz

tel. 062 7666925, wew.245

e-mail: mbartczak@energetyka.kalisz.pl

jurek